środa, 8 lipca 2015

Produkcja surówki stali, jako jeden z mierników wzrostu gospodarczego

Według Stefana Kurowskiego, produkcja surówki żelaza/stali, może służyć jako miernik mocy gospodarczej państwa[1]. Na wstępie trzeba zaznaczyć, że między rokiem 1913 a 1914 produkcja żelaza i stali jest bardzo do siebie zbliżona (z dokładnością do 4,3%)[2].

Cechy żelaza(stali) są następujące[3]:
  • Występowanie rudy żelaza jest najbardziej powszechne w stosunku do innych metali i węgla
  • Jest najbardziej majątko-twórczym tworzywem
  • Jest podstawowym składnikiem przy produkcji maszyn i narzędzi (dóbr produkcyjnych), które są "motorem napędowym gospodarki"
  • Jest dobrem nie podlegającym konsumpcji w krótkim okresie czasu, więc żelazo (stal) może być akumulowane jako inwestycja
  • Jako, że żelazo jest dobrem inwestycyjnym, jest powiązane z eksportem kapitału
  • Stosowane jest w dużych ilościach przy produkcji dóbr eksportowych (w najwyższym stopniu, przez wysoko rozwinięte i mające wpływ na arenie międzynarodowej kraje)
  • Produkcja jak i konsumpcja żelaza powiązana jest z postępem technicznym
  • Wzrost produkcji żelaza wymaga wielkich nakładów inwestycyjnych
  • Każdy kolejna faza rewolucji technicznej, powodowała wzrost produkcji produkcji żelaza (np. rewolucja przemysłowa, rewolucja naukowo informacyjna). Zaawansowana infrastruktura informacyjna wymaga dużych ilości stali
  • Produkcja żelaza jest ściśle powiązana ze wzrostem potencjału militarnego
  • Produkcja żelaza jest łatwo przeliczalna statystycznie, ponieważ jest jednorodna. 

Również wydajność pracy może być mierzona za pomocą produkcji stali. Dzielimy więc wielkość produkcji surówki stali przez liczbę ludności w kraju (tony zamieniamy na kilogramy dla lepszego zobrazowania). Przykład z książki J. Kosseckiego - Metacybernetyka[4]:
  • W 1900 roku w Niemczech produkcja surówki żelaza wynosiła 7750 tys. ton (inaczej 7,75 mln. ton; lub 7750 mln kg), a liczba ludności 56,4 mln
  • W 1913 roku w Niemczech produkcja surówki wynosiła już 16764 tys ton, a liczba ludności wzrosła do 67,4 mln
  • Więc w 1900 roku wydajność pracy na jednego mieszkańca, mierzona produkcją surówki żelaza, wynosiła 137,4 kg (7750/56,40), a w 1913 roku wydajność wzrosła do 248,7 kg na osobę (16764/67,4).
Przykład dla chińskiej gospodarki[5]:
  • W 2000 roku produkcja surówki stali wynosiła 128500 tys. ton, a liczba ludności 1274,062 mln, więc wydajność na jednego mieszkańca wynosiła 100,86 kg
  • W 2013 roku produkcja surówki stali wynosiła już 821990 tys. ton, a liczba ludności wzrosła do 1357,388 mln, więc wydajność na jednego mieszkańca wynosiła aż 605,57 kg
Wykres pokazujący jak kształtowała się produkcja surówki stali w latach 2000-2013

Ciekawostki[6]:
  • Rewolucja przemysłowa w Anglii pod koniec XVIII wieku mogła się dokonać, dzięki technologicznej zmianie sposobu wytopu żelaza. W 1735 roku Abraham Darby zastosował zamiast drewna, koks. Sposób wytopu żelaza stopniowo się przekształcił od połowy XVIII wieku do lat 80, doprowadzając do szybkiego wzrostu w Anglii.
  • W 1784 roku, wynalazek Henry'ego Corta - piec pudlingowy, doprowadził do tego, że Anglia stałą się bezkonkurencyjna pod względem jakości produkowanego żelaza.
Na koniec dodam, że Kossecki dopatruje się niepowodzenia przez USA misji zbrojnej w Afganistanie i Iraku, spadkiem produkcji surówki stali (produkowała 101824 tys. ton w 2000 roku, a w 2013 już tylko 86878). Więcej informacji o danych są na stronie GUS. W przypisach jest dokładny link.

Problemy do przemyślenia:
1. Czy środki unijne przeznaczane na wzrost innowacyjności, są ich prawdziwym motorem napędowym?
2. Czemu kryzys 2007-2008 nie zaznaczył swojej obecności w Chinach?

[1] J. Kossecki, Metacybernetyka, Kielce-Warszawa 2005, s. 221
[2] J. Kossecki, Naukowe podstawy nacjokratyzmu, HarFOR, Warszawa 2015, s. 195
[3] Ibidem, s. 194-195
[4] J. Kossecki, Metacybernetyka, poz. cyt., s. 221
[5] http://stat.gov.pl/statystyka-miedzynarodowa/porownania-miedzynarodowe/tablice-o-krajach-wedlug-tematow/terytorium-i-ludnosc/ oraz 
http://stat.gov.pl/statystyka-miedzynarodowa/porownania-miedzynarodowe/tablice-o-krajach-wedlug-tematow/przemysl-i-budownictwo/
[6] J. Kossecki, Naukowe..., poz. cyt., s. 114